Kardosol Solucan Gübresi

eden solucan kullanılır?

Solucanlar bilim adamları tarafından ekosistem mühendisleri olarak bilinirler. Çünkü onların varlıkları ve faaliyetleri toprağın habitatı üzerinde ciddi bir etkiye sahiptir.

İlk olarak solucanlar mükemmeldirler. Sadece mukus tabakası ile kaplı ve zarif temiz görünümlü değillerdir, aynı zamanda, bu şaşırtıcı küçük organizmalar gün içinde kendi vücut ağırlıklarının yarısı kadar yiyecek tüketebilirler. Normal kompost yapımındaki yığını kullanmaktansa solucanları kullanmak, kompostlaşma sürecini hızlandırır ve ayrıca koyu zengin bir gübre elde edilmesini sağlamaktadır. Bunların yansıra, solucanlar çöpleri tüketiyorlar.vermikompostvermikompostvermikompost

Kırmızı solucanlar, namı diğer Eisenia Foetida gübre üretimi için en iyi solucanlardır. Sıradan toprak solucanlarına göre iç içe ve kalabalık nüfus yoğunluğunda yaşamaya sever ve saklanmazlar. Doğada hemen hemen toprağın derinliklerine yönelmiş bir kırmızı solucan bulamazsınız.

Kompost yapmaya başladığınız zaman solucanlarınızın sayısının yaklaşık 90 günde bir iki katına çıktığını görebileceksiniz. Bu durum solucanlarınızın mutlu ve sağlıklı olduğunu gösterecektir.

Solucanlarınızın ağırlığı niçin önemlidir? Şişman solucan iyidir. Kırmızı solucanlar, günlük olarak kendi ağırlıklarının yarısını tüketebilirler. Bu şu anlama gelmektedir; eğer kabınıza 1 pound, yaklaşık 454 gr. solucan koyarsanız, ki yaklaşık 1000 solucan demektir, onları günlük olarak yaklaşık yarım pound, yani 227 gr yiyecekle beslemelisiniz. Ne kadar solucana ihtiyacınızın olduğuna karar vermenizin en iyi yolu, bir hafta boyunca ne kadar atık elde ettiğinizi ölçmektir. Ne kadar atık elde ediyorsanız, onun iki katı kadar da solucanınızın olması gerekmektedir.vermikompostvermikompost

Solucanların ne kadar süre yaşayabildikleri bilgisi değişkenlik göstermektedir. Bazıları birkaç hafta, bazıları ise 10 yıl yaşayabildiğini söylemektedir. Aslında bu hiç de önemli değildir. Çünkü solucanlar yeniden ürerler. Onlardan eşit oranda dişi ve erkek solucana sahip olmanız gerekmez, çünkü solucanlar hermafrodit yani çift cinsiyetlidirler. Diğer bir deyişler hem dişi hem de erkek üreme organlarına sahiptirler. Üremeleri için sadece iki solucanın bir araya gelmesi yeterlidir. Birbirlerini dölleyeceklerdir. Cinsel olgunluğa erişmiş solucanların boyunları etrafında koyu kırmızı (önceleri beyazımsı) birer halkları vardır. Birkaç ayda bir, kompost kabınızın dibinde, büyük sarmaş dolaş bir top olarak birleşirler. Bunu gördüğünüz zaman, “Lütfen Rahatsız Etmeyiniz!” sinyallerinin çaldığı zamanın geldiğini anlamalısınız.

Bir Kompost Kabı Nasıl İnşa Edilir?vermikompostvermikompostvermikompost

Solucan gübresi üretimi uygun bir üretim kabıyla başlar. Her türlü şeyden kompost kabı yapabilirsiniz, ancak ısı ve nem seviyesi açsından en iyisi ahşap kaplardır. Gerekli olan birkaç önemli unsur şunlardır:

• Derin olmayan ancak yüzeyi geniş bir kap (sığ ve geniş)

• Dipte hava delikleri olması gerekir.vermikompost

• Havalandırma için düşük kenarlar.

Eğer uygun bir kabınız olursa solucanlar dışarı çıkmayacaklardır. Solucanlar mecbur kalmadıkça göç etmeyen türden canlılardır. Aynı zamanda ışıktan korkarlar. Eğer kabınızı gün boyu açık tutarsanız solucanlarınız kabın dibine doğru dalışa geçeceklerdir. Yeterli besinleri ve konforlu yatakları varsa göç etmeleri için bir neden yoktur. Gerçekten de solucanlarınızın kaçacaklarından yana korkunuz varsa, hava deliklerini bir tabaka ağ ile kaplayabilirsiniz; korkunuz yoksa, hava deliklerini bir kapakla kapatabilirsiniz ve yataklarının üzerini de, ışıktan ve diğer canlılardan korumak amacıyla üzerinde hava delikleri olan siyah bir plastik ile kaplayabilirsiniz.

Sırada ihtiyacınız olan şey yataktır. Bu iş için en iyisi şeritler halinde doğranmış kağıt ve yapraklardır. Yatak hafif nemli olmalı, su damlatacak denli ıslak olmamalı. Solucanlar, ciltlerindeki nemlilikle nefes almaktadırlar. Bu nedenle, doğru oranda nem ve hava akımı kilit önem taşır. Fakat dikkat edin, eğer kabın içi çok ıslak olursa solucanlar boğulurlar. Yatağı en iyi biçimde nemlendirmenin yolu, ayrı bir kabı su ile doldurup doğranmış kağıtları bu kaba daldırmaktır. Bir süre sonra kağıtları kaptan çıkarın ve suyun damlaması kesilinceye kadar bekletin. Daha sonra, ıslak kağıtları hava cepleri ve solucanlar için geçitler yapmak üzere kenara ayırın.vermikompostvermikompostvermikompost

Bir solucanın vücudunun %75 ile %90’nı sudan oluşur. Yataklama, solucanın rahat nefes alabilmesi için aynı oranda bir nemlilik içeriğine sahip olmalıdır. %75’lik oranda nemli bir ortam oluşturmak için 3/1 oranında su/yataklama tekniğini kullanabilirsiniz.vermikompostvermikompostvermikompost

Son olarak arka bahçenizden solucanlara öğütme işinde kullanmaları için kum ve yaralı bakteriler sağlamak amacıyla iki avuç dolusu toprak ve yaprak alın. Solucanlar, sindirim açısından kuşlara benzemektedirler. Yiyeceklerini öğütmede yardımcı olmaları için öğütücü kumların olduğu taşlıkları vardır. Kum ve diğer öğütücü organik maddeler, örneğin kahve telvesi gibi, bu süreçte işe yararlar.vermikompostvermikompostvermikompost

Kompost Kabınızı Nerede Muhafaza Edeceksiniz?

Diğer hayvanlardan ve aşırı sıcaklardan uzak herhangi bir yer olabilir. Bu yer bodrum, veranda ve hatta mutfağınız dahi olabilir. Eğer atıklarınızı yatağın içine düzenli olarak ekleceyek olursanız, kaptan gelebilecek tek koku taze ve ıslak toprak kokusudur. Eğer solucan gübresi üretim sisteminiz sağlıklı ise, gıdaların kompostlaşması esnasında koku ve sinek oluşmayacaktır.vermikompostvermikompostvermikompostvermikompostvermikompostvermikompost

Solucanların donabileceğini ve hatta yanabileceğini unutmayın; bu nedenle kompost kabınızın sıcaklığı 4.4 ile 32.2 santigrat derece arasında olmalıdır. Eğer daha soğuk veya sıcak olursa kabınızı içeri almaya bakın. Bir kez sisteminizi kurduktan ve doğru yeri bulduktan sonra, solucanları kaba koymanın zamanı gelmiştir. Onları beslemeden önce, yeni yerlerine adapte olmaları için bir iki güne ihtiyaçları olacaktır.vermikompostvermikompostvermikompost

Solucan Kompost Gıdaları

Solucanlar konulmadan önce sistem uygun yataklama malzemesiyle doldurulmalıdır. Solucanları beslemek için kabınıza topraktan gelen hemen her şeyi verebilirsiniz: kahve telvesi ve filtresi, çay yaprakları ve sallama çaylar, sebze ve meyve kabuk veçekirdekleri, kağıt, pirinç, kaba öğütülmüş tahıl, doğal kumaşlar, şeritler halinde doğranmış gazete kâğıtları ve kartonlar, toprak ve gübre kompostu… Bunlar dışında ayrıca ölü yapraklar, saman, talaş ve turba oluşturan yosunlar (peat moss),deniz yosunu, talaş, kompost, yanmış hayvan gübresi de kullanılabilir…

Daha zengin bir kompost elde edebilmek için ve solucanlara daha çok besin sağlamak için mümkün olduğunca bol çeşit yatak malzemesi kullanın. Bu arada yıkanmış ve ufalanmış yumurta kabukları da solucanlar için bulunmaz bir kalsiyum kaynağıdır. Kalsiyum karbonat (tarım kireci) ve yumurta kabuğu yataklamanın içeriğinde kalsiyumun olmasını ve içeriğin fazla asidik olmamasını sağlar.

Solucanları sisteme dâhil etmeden önce uygun koşulları oluşturmak oldukça önemlidir. Sistem içerisinde işlevsel olacak olan uygun ısı ve nem ortamına birkaç günde ancak erişebilirsiniz.

Solucan gübresi üretimine, kabınıza yatak olarak karbonca yüksek değer taşıyan doğranmış kağıtlar, kuru yapraklar ve diğer materyaller koymakla başlayın. Bu yatak solucanların gerçek habitatlarını taklit etmelidir: orman örtüsü üzerinde yer alan kuru yapraklar gibi… Yatakları aynı zamanda solucanlara, yiyecek kırıntılarıyla birlikte katır kutur tükecekleri malzemelerde sağlar.vermikompostvermikompostvermikompostvermikompostvermikompostvermikompost

Daha sonra solucanları bu yeni yuvasına, yatağın içine koyun. Yatak, solucanlar için canlı bir ortamdır aynı zamanda bir yiyecek kaynağıdır da. Bu nedenle yatak sıkılmış bir sünger gibi nemli olmalı ve ayrıca, solucanların rahat nefes almaları için ve havalı bir ayrıştırma yapabilmeleri için gevşek bir yapıda olmalıdır. Yatak malzemesi olarak gazete kağıdı, talaş, saman, karton, kahve filtreleri gibi yaygın malzemeler de kullanılabilir.vermikompostvermikompostvermikompost

Bir çok solucan gübresi üreticisi, gazete ve magazinlerdeki parlak kağıtların, iş yerlerindeki ofis kağıtlarının kullanımından kaçınırlar. Çünkü bu tür kağıtlar, sistem için hiç de iyi olmayan toksin madde içerebilirler. Balmumu veya plastik içeren kartonlara karşı da dikkali olunmalı ve bu tür kartonlar kullanılmamalıdır.

Yataklama malzemeleriyle ilgili bir kaç detay:

Kullanılan yataklama malzemesi ortaya çıkan gübrenin görünümünü büyük ölçüde etkiler.

Doğranmış Gazete Kâğıdı:İnce şeritler halinde doğranmış gazete kağıdını geceden bir kapta ıslatın. Islak kâğıtları kompost kabına koyarken topak olanları kabartın.
Avantajı:İyi bir yataklama malzemesidir.
Dezavantajı:Dağınık ve kirli olabilir, nemi iyi tutamaz. Geniş yüzeylerde su buharlaşabilir.Isınarak sıcaklığı yükseltebilir ve kendi kendine yanması (self-combust) olasıdır. Bazı mürekkepler ağır metal içerdiklerinden renkli gazete sayfalarının kullanımından kaçınılmalıdır.

Turba Oluşturan Yosun (Peat Moss):Bir çeşit torf. Asit düzeyini düşürmek için malzemeyi geceden suya batırın.Asitliği düşürmek için aynı zamanda bir miktarufalanmış yumurta kabuğu da kullanabilirsiniz. Kullanmadan önce fazla suyunu sıkınız. Daha iyi ve ucuz bir yataklama elde edebilmek için 1/3 ile 1/2 oranında turba oluşturan yosunu diğer yataklama malzemeleri ile birlikte kullanabilirsiniz.vermikompostvermikompostvermikompost
Avantajları:Diğer yataklama malzemeleriyle iyi karışır. Suyu iyi tutar. Temiz ve kokusuzdur.
Dezavantajları:Solucanlar için bir besin içeriği yoktur. Pahalıya mal olabilir.

Doğranmış Oluklu Karton:İnceşeritler halinde doğrayın ve sudabekletin. Sıkışmayı önlemek için diğer yataklama malzemeleriyle birlikte kullanın. Mumlu,ağartılmış, renkli veya beyaz oluklu kartonları kullanmayın.
Avantajları:Hafif ve kabarıktır. Uygun nem içeriği elde etmek için ıslatılması kolaydır. Temiz ve kokusuzdur. İyi bir solucan gübresi yaratır. Hazırlaması kolaydır.
Dezavantajları:Bulunması zor olabilir. En üst ve kenar tabakalarda kuruyabilir. Tozu nefes alma açısından zararlı olabilir.

Yapraklar:Yaprakları kullanmadan önce böceklere karşı kontrol edin. Toksin madde bulaşmış veyaspreylenmiş yaprakları kullanmayın. Yaprakları doğrayın ve diğer yataklama malzemeleriyle karıştırın. Karışımı kompost kabına koyun. Kuru yaprakları nemlendirmeyi unutmayın.
Avantajları:Maliyeti yoktur. Doğal solucan habitatıdır.
Dezavantajları:İstenmeyen organizmaların var olmasına neden olabilir. Yapraklar birbirlerine dolaşık olabilirler, bu da onların yığına gömülmesini zorlaştırabilir. Meşe yaprakları ve çam talaşı uygun yataklama malzemeleri değildir.vermikompostvermikompost

Saman (Straw):Yarım ölçü samanı yarım ölçü Turba Oluşturan Yosun ile karıştırın.
Avantajları:İyi bir yataklama yapısına sahiptir. Hafif ve kabarıktır.
Dezavantajları:Çözülmesi uzun bir zaman alır. Karbon içeriği yüksektir. Kentsel alanda bulunması zor olabilir.vermikompostvermikompost

Aşağıdaki materyaller solucanlar için iyidir:

• Yapraklı yeşillikler
• Patates
• Asidik olmayan meyve ve sebzeler (domates ve yeşil biber…)
• Düşük asitli narenciyeler
• Kahve ce çay telveleri
• Pirinç
• İyi öğütülmüş tahıllar
• Kağıt,
• Pamuk,
• Yumurta kabukları

Bu arada solucanlara zarar verebilecek bir çok materyal de vardır: Her şeyden önce onları yağlı şeylerle beslemeyin. Solucanlar, et proteinlerini ve laktozu, ayrıca süt ve peynir gibi mandıra ürünlerini sindiremezler. Solucanlar yumurta kabuklarını sevmelerine rağmen, kabın içine yumurtanın kendisi konmaz. Narenciyeler ve tuz solucanların ciltlerine zarar vermektedir.

Aşağıdaki materyaller solucanlara zarar vermektedirler, asla verilmemelidirler:

• Tereyağı
• Yağ
• Sos içeren salatalar
• Yumurta
• Et
• Yüksek asitli meyve ve sebzeler (limon, portakal…)
• Acı biber
• Tuz
• Hayvansal atık
• Plastik
• Sentetik materyaller
• Insecticitler (böcek öldürücü ilaçlar)

Solucanlarınıza bir süre bakım yaptıktan sonra, onların neyi sevip sevmediğini zamanla anlayacaksınız. Aynı zamanda onları ne kadar sıklıkla beslemeniz gerektiğini de öğrenmiş olacaksınız. Eğer zamanla kabınızdan kötü kokular yükselirse, ya fazla yiyecek veriyorsunuzdur ya da yiyeceği yatağa iyiye gömemiyorsunuzdur.

Eğer kabınızda bir miktar emekleyen böcek görürseniz kaygılanmayın. Her şey normaldir, ta ki, oldukça fazla uçan böceklerden var ise. Kompost kabınızın bir kapağı varsa ve yiyecekleri yatağa iyice gömüyorsanız, uçuşan böcekler ve kurtçuklar için kaygılanmanıza gerek yoktur. Diğer böcekler sürecin tamamlanması için çalışırlar, kompostunuzun daha iyi olmasında fayda sağlarlar. Bir süre sonra, ileride kurtçuk olacak olan ince küçük lifler görebilirsiniz. Bunlar aslında minik bebek solucanlardır. Yumurtalarından yeni çıkmışlardır.vermikompostvermikompostvermikompost

Solucan nüfusunuz her üç ayda bir veya biraz daha fazla zamanda iki katına çıkacaktır. Eğer kaptaki solucanlarınızın sayısı çok fazla artarsa solucanlarınız bodur, küçük ve cılız olmaya başlarlar. Bu durumda kaptaki solucan sayınızı seyrelterek başka bir kaba aktarın. Böylece solucanlarınız yeniden güçleneceklerdir. Bunun için yeni bir kompost kabı hazırlayabilir ve bir tek kap için sayıca fazla olan solucanları yeni kaba aktarabilirsiniz. Eğer besleme takvimini takip edemeyeceğinizi düşünüyorsanız, farklı bir alternatifiniz daha var. Solucanlarınızı komşularınıza bağışlayabilir veya onlarla balığa gidebilirsiniz.vermikompostvermikompostvermikompostvermikompostvermikompostvermikompost

Yatak Düzenlemesi

Solucanların ne kadarlık bir yatağa ihtiyaç duyduğunu anlamak için kaplarının kübik ölçüsünü almak gerekir. Bunun için kabın en, boy ve derinliğini ölçmelisiniz. Daha sonra bu ölçüleri birbirleriyle çarptığınız zaman kabın kübik ölçüsünü elde etmiş olursunuz.

Ne kadar yatak malzemesi koymamız gerektiğini şu şekilde hesaplayabiliriz:

Birim ölçümüz 1 Kübik Foot ölçüsüdür. Bu ölçü cm3‘e çevrildiğinde yaklaşık 27000 cm3eder. Bu arakam sabittir.

Örneğin kullanacağımız kabımızı 20 cm x 60 cm x 60 cm ebatlarında olsun. 20*60*60=72000 cm3‘lük bir hacmimiz var. Bu hacmi kübik foot rakamına oranlıyoruz.

Yani,

72000 cm3/27000 cm3= 2.67 kübik foot rakamını elde etmiş oluyoruz.

Şimdi bu rakamla ne kadarlık bir yatak malzemesi kullanmamız gerektiğini hesaplayalım.

Her birKübik Footiçin yaklaşık 1,36 kg. doğranmış kağıda ihtiyacımız var. Bu rakam da sabittir.

Bu durumda 20 cm x 60 cm x 60 cm ölçülerinde olan yani 72000 cm3‘lük hacme sahip olan kabımız için gerekli olan yatak malzemesini şöyle hesaplıyoruz. Bu hacimin kübik foot ölçüsü yaklaşık 2,67 idi. 1 kübik foot yaklaşık 1,36 kg kağıt gerektirdiğine göre, 2,67*1,36= 3.63 kg’lık doğranmış kağıda ihtiyacımız var.

Özeltlersek:vermikompostvermikompost

Kabımızın m3hacmini 27000’e bölerek kübik foot verisini buluyoruz. Bu veriyi 1,36 kg ile çarpıyoruz. Elde ettiğimiz rakam gerekli olan yatak malzemesi miktarını veriyor.

Bir diğer ölçek ise şudur:

• 60 x 60 x 20 cm’lik bir kutu 1.8 ile 2.7 kg. yataklama malzemesi gerektirir.
• 90 x 60 x 30 cm’lik bir kutu 4 ile 6.3 kg. yataklama malzemesi gerektirir.

Solucan Gübresi Üretimi için İpuçları

Sıcak iklimlerde, özellikle de yaz aylarında üretim sisteminizi gölgede muhafaza edin, bilhassa direk güneşten koruyun; kompostunuz gibi sisteminiz de nemli olmalıdır. Sisteme eklenen mutfak atıklarınızın miktarı solucan nüfusunuzu yoğunluğuna bağlıdır. Başlangıç olarak günde en fazla solucanların yaklaşık yarısı kadar mutfak atığı ile besleyin. Ne zaman ki sistem tam oturur, solucanlar iyice yerleşir ve yeterince çoğalırlarsa, artık yaklaşık olarak vücutlarının yarısı kadar yiyecek verebilirsiniz. Yine de, sistemdeki tüm yiyeceğin solucanlar tarafından süreçten geçirilmesini beklemekte fayda vardır.

Solucan gübresi üretiminde koku ve zararlıları engelleme prensibi normal kompost yapımındaki prensiplerle benzeşmektedir. Eğer sisteminiz kötü kokmaya başlarsa, sistemde, çim kırpıntıları gibi “yeşillikler”den gelen çok fazla azot var demektir. Böyle bir durumda, normal kompost üretim prensiplerini yani, 30 ölçü karbona karşılık 1 ölçü azot göz önünde bulundurarak sisteme gazete kağıdı veya kuru yaprak gibi yüksek karbon içerikli “kahverengi” malzeme ekleyin. Kemirgenler ve sinekler bu kokudan etkileneceklerdir. Bu problem, kapaklı bir kap kullanılarak giderilebilir.

Siyah Altın ve Ticari Kompost Üretimivermikompostvermikompost

Eğer biraz zamanınız varsa, solucan gübresi ürününüzü elemek çok kolaydır. İyi ürün, bazen solucan gübresi olarak da adlandırılır, kabın en üstünde toplanacaktır. Gübreyi toplamak için, kaptaki solucanları yavaşça kabın bir tarafında tepeye doğru beslemeniz ve yaklaşık bir hafta beklemeniz gerekir. Solucanlar, kendi yollarını bularak yavaşça yiyeceğe doğru yol alacaklardır. Tam da bu zamanda, solucanlar yemekle meşgulken, solucanların terk ettiği taraftaki yatağı toplamaya başlayabilirsiniz. Tahta bir çerçeve ile çevrelenmiş bir tavuk kümesi teli edinirseniz, tam da en mükemmel ayırıcı aleti elde etmiş olursunuz. Bununla birlikte, bazı insanlar kevgir veya buna benzer aletler de kullanmaktadırlar.

Ayırıcı olarak kullanacağınız bu elek ile gübreyi solucanlardan ve diğer iri organik atıklardan ayırabilirsiniz. Geriye kalan solucanları ve iri organik maddeleri tekrar kaba koyun.